Stasys Eidrigevičius. Wystawa „Podróżująca wyobraźnia”

Wystawa „Podróżująca wyobraźnia” prezentuje część kolekcji ilustracji książkowych Stasysa Eidrigevičiusa, którą artysta podarował Centrum Sztuki Stasysa Eidrigevičiusa. Na wystawie prezentowane są prace stworzone na potrzeby książek Vytautė Žilinskaitė „Podróż do Tandadriki” (1984), José Muriljasa „Mój przyjaciel Sowa” (1986) oraz Rity Repšienė „Bajki” (2008).

Wyjątkowa architektura wystawy. Struktura domu stworzona z jaskrawych kolorów „Stasys” i neonowych świateł zaprasza widza do zapoznania się nie tylko z twórczością Stasisa, ale także z jego barwną osobowością.

Tęcza utkana z ciał; ptaki ze związanymi skrzydłami; kot, kij i ogon łapiący przestraszonego węża; królik, który stracił prawe ucho w wyniku rozdarcia płótna; pręcik kwiatu ściskający miniaturowego pieska; nożyczki tnące bladą twarz; dziecko owinięte wstążką; niemowlęta zaplątane we włosy wróżki; zamaskowany mężczyzna gryzie wrzeciono; żaba mocno trzymająca tęczę próbująca uciec... Wydaje się, że żadna z postaci stworzonych przez Stasysa Eidrigevičiusa, zaprezentowanych na wystawie, nie może istnieć jako oddzielne czy oderwane ciało. Tutaj „funkcjonują” tylko wówczas, gdy są przeplatane z innymi dziełami lub obiektami. Wszyscy: zarówno postacie, jak i różne obiekty, są połączeni w niepodzielny, zjednoczony organizm. Być może artysta zastanawia się nad ekosystemem natury i człowieka, nad tym nieprzerwanym łańcuchem? Przedmioty i istoty żywe wspierają się wzajemnie. Wątek obrazów przeplatający się w rysunkach odzwierciedla niepodzielną, nierozerwalną przyjaźń, przynależność lub zależność od siebie nawzajem oraz cierpienie, co odzwierciedlają motywy ograniczenia, kompresji i wiązania.

Motyw powściągliwości jest bardzo istotny w twórczości Stasysa. Wspomina także swoje dzieciństwo spędzone na wsi, w izolacji od społeczeństwa, kultury, „prawdziwej” rozrywki dla dzieci i życia pod socjalistycznym uciskiem. Jednak tytuł wystawy „Podróżująca wyobraźnia” pozwala widzowi uwolnić się od kajdan przedstawionych na ilustracjach. Pozwala nam uciec, zanurzyć się we własnej fantastycznej podróży, przekroczyć wszystkie możliwe granice, w których istnieją mityczne, antropomorficzne stworzenia. Słowo „podróże” odnosi się również do biografii Stasysa, który od dzieciństwa mieszkał w różnych litewskich wioskach i miastach, aż do emigracji do Warszawy w 1980 r., gdzie mieszka do dziś.

Oczywiście, bez autorów książek te ilustracje prawdopodobnie by nie powstały. Jeśli przeczytałeś choć jedną z ilustrowanych książek Stasysa, zauważyłeś zapewne, że artysta nie przedstawia bezpośrednio tego, co czytamy. Jak twierdzi Stasys, zanim zacznie tworzyć ilustracje, zawsze rozmawia z autorami tekstów, którzy – jak na przykład Vytautė Žilinskaitė – otwierają jeszcze szersze pole dla jego wyobraźni, zamiast je zamykać lub tłumić.

Otwarcie wystawy 2025 02 07 17:00
Wystawa potrwa do 2025 | 02 07 – 04 02
Kurator wystawy Lina Albrikienė
Architekt Darius Baliukevičius
www.stasysmuseum.com